Overeenkomst van opdracht: hoe werkt het?

Met name zzp’ers en freelancers krijgen te maken met werkzaamheden die uitgevoerd worden op basis van een overeenkomst van opdracht. Deze contractvorm regelt de arbeidsrelatie tussen de opdrachtnemer, ofwel de zzp’er of freelancer, en de opdrachtgever. Een overeenkomst van opdracht kan gesloten worden met een zzp’er die een eenmanszaak heeft, maar ook met een bv. Maar wat is een overeenkomst van opdracht nu eigenlijk precies? Waar moet u als opdrachtgever of als opdrachtnemer nu eigenlijk op letten en welke risico’s kunt u lopen wanneer u met deze contractvorm werkt?

Verbinding tussen twee partijen

De overeenkomst van opdracht staat specifiek beschreven in het Burgerlijk Wetboek als een overeenkomst ‘waarbij de ene partij, de opdrachtnemer, zich jegens de andere partij, de opdrachtgever, verbindt anders dan op grond van een arbeidsovereenkomst werkzaamheden te verrichten’. De opdrachtnemer voert dus werkzaamheden uit voor de opdrachtgever en krijgt daarvoor in ruil een vergoeding, maar er is geen sprake van een arbeidsovereenkomst. Dat wil zeggen dat de opdrachtnemer niet in dienst treedt bij de opdrachtgever, maar als zelfstandig ondernemer de werkzaamheden verricht. Omdat de opdrachtnemer niet in loondienst is bij de opdrachtgever, hoeft deze laatste ook geen werknemerslasten af te dragen, zoals sociale premies en loonheffing. De opdrachtnemer behoudt op zijn beurt zijn zelfstandigheid en daarmee het recht om gebruik te maken van bepaalde aftrekposten.

Aard van de werkzaamheden

Niet voor elk type werkzaamheden kan een overeenkomst van opdracht worden gesloten. In het Burgerlijk Wetboek worden een aantal categorieën uitgesloten, namelijk werkzaamheden van stoffelijke aard, zoals het bouwen van een huis, het bewaren dan wel uitgeven van zaken of werken en het vervoeren of doen vervoeren van goederen of personen. Dat betekent dat er een restcategorie overblijft die voornamelijk bestaat uit werkzaamheden in de dienstverlenende sector, waarin veel zzp’ers en freelancers werkzaam zijn. De overeenkomst van opdracht is dan ook dé contractvorm die door deze groep ondernemers veel wordt gebruikt.

Verkapt dienstverband

In een overeenkomst van opdracht wordt dus bepaald dat er geen sprake is van werk in loondienst en dat partijen geen arbeidsovereenkomst met elkaar aangaan. De Belastingdienst kan controleren of de werkelijke werksituatie ook echt overeenkomt met de bepalingen in de overeenkomst van opdracht. Als dit niet zo is, dan kan de arbeidsrelatie als een verkapt dienstverband worden gezien. De opdrachtnemer wordt dan gezien als werknemer en de opdrachtgever kan verplicht worden naheffingen, zoals loonheffing en sociale premies, en boetes te betalen. Het is dus van belang dat de arbeidsrelatie niet alleen op papier in orde is, maar dat ook de werkelijkheid niet lijkt op die van een werknemer in loondienst. Daarvoor is vooral de kwestie van gezag en zelfstandigheid van groot belang. Bij een overeenkomst van opdracht mag geen sprake zijn van een gezagsverhouding.

Gezag en zelfstandigheid

Een gezagsverhouding wil zeggen dat de opdrachtgever bepaalt op welke manier de opdrachtnemer zijn werkzaamheden moet uitvoeren. De opdrachtnemer is in zo’n geval dus niet vrij om het werk naar eigen inzicht te verrichten en bevindt zich in een ondergeschikte rol, waarbij hij aanwijzingen van de opdrachtgever moet opvolgen. Bij werkzaamheden op basis van een overeenkomst van opdracht mag hier geen sprake van zijn. De opdrachtgever en opdrachtnemer zijn gelijkwaardig aan elkaar en de opdrachtnemer voert de werkzaamheden zelfstandig uit. Het is van belang om dit helder in de overeenkomst van opdracht op te nemen en deze bepalingen ook na te leven.

Om zeker te zijn van uw zaak, kunt u uw overeenkomst door ons op laten stellen of door één van onze juridische experts laten controleren. Zo kunt u voorkomen dat uw overeenkomst achteraf toch de kenmerken van een arbeidsovereenkomst blijkt te bezitten. Wij kunnen tevens voor u onderhandelen met de wederpartij over de voorwaarden die in de overeenkomst van opdracht worden opgenomen.

Juridisch advies

Wilt u een overeenkomst van opdracht laten opstellen, controleren of juridisch advies?

Wij kennen uw rechten
Betrokken en persoonlijk
Snelle reactietijd
Duidelijke en heldere taal