Overeenkomst van opdracht en het UWV

Wie werkt op basis van een overeenkomst van opdracht heeft doorgaans niet, of in veel mindere mate, te maken met het UWV dan een werknemer die in loondienst werkt. De overeenkomst van opdracht is, in tegenstelling tot een arbeidsovereenkomst, namelijk aan minder wettelijke regels gebonden en een opdrachtgever kan in principe te allen tijde de overeenkomst opzeggen, zonder tussenkomst van het UWV. Omdat de opdrachtnemer niet in dienst in bij de opdrachtgever, heeft de opdrachtgever meestal geen ontslagvergunning nodig van het UWV wanneer hij de overeenkomst van opdracht wil beëindigen. In sommige gevallen wordt echter de overeenkomst van opdracht toch als arbeidsovereenkomst gezien; in dat geval heeft een werkgever vaak wel toestemming nodig van het UWV om de overeenkomst op te zeggen.

Verschillende typen contract

De overeenkomst van opdracht is een contractvorm die in een aantal opzichten duidelijk afwijkt van de arbeidsovereenkomst. Een arbeidsovereenkomst is een contract waarin bepaald wordt dat de werknemer werkzaamheden uitvoert in dienst van de werkgever en dat de werkgever in ruil daarvoor loon betaalt aan de werknemer voor de verrichtte arbeid. Er is sprake van werk in loondienst, wat ook betekent dat de werkgever loonheffing en sociale premies moet betalen voor de werknemer. De werkgever heeft bij een arbeidsovereenkomst dus te maken met werknemerslasten. Er is verder ook sprake van een gezagsverhouding, want de werknemer moet de aanwijzingen van de werkgever opvolgen en voert zijn werk dus in ondergeschiktheid uit. Als een werkgever een werknemer die een arbeidsovereenkomst heeft wil ontslaan, moet hij daar in veel gevallen toestemming van het UWV voor vragen. Pas met een ontslagvergunning van het UWV kan de arbeidsovereenkomst vervolgens beëindigd worden.

De contractvorm van een overeenkomst van opdracht

Bij werkzaamheden die verricht worden op basis van een overeenkomst van opdracht liggen de zaken net even anders. Er wordt ten eerste niet gesproken over een werkgever en een werknemer, maar over een opdrachtgever en een opdrachtnemer. Het belangrijkste verschil met de arbeidsovereenkomst, is dan ook dat de opdrachtnemer bij een overeenkomst van opdracht niet in dienst treedt bij de opdrachtgever. Er is dus geen sprake van een dienstverband. In plaats daarvan verricht de opdrachtnemer als zelfstandig ondernemer werkzaamheden voor de opdrachtgever, dus buiten loondienst. Dat betekent dat de opdrachtgever geen werknemerslasten hoeft af te dragen. Voor de opdrachtnemer heeft werken op basis van een overeenkomst van opdracht ook voordelen. Hij kan als ondernemer bijvoorbeeld gebruik maken van aftrekposten, hij behoudt zijn zelfstandigheid en kan vaak ook voor meerdere opdrachtgevers tegelijk werken.

Afspraken op papier

Op papier is de overeenkomst van opdracht dus een vorm van samenwerking tussen twee partijen, zonder dat er sprake is van in dienst treden. Dat betekent ook dat beide partijen gelijkwaardig zijn aan elkaar. Bij een overeenkomst van opdracht mag er dan ook geen gezagsverhouding aanwezig zijn. Dat houdt in dat de opdrachtnemer de werkzaamheden naar eigen inzicht uitvoert en dat niet volgens de aanwijzingen van de opdrachtgever moet doen. Ook wordt er geen loon uitbetaald, zoals bij een werknemer wel het geval is, maar stuurt de opdrachtnemer een factuur voor de verrichtte werkzaamheden aan de opdrachtgever. De exacte afspraken hierover moeten vastgelegd worden in de overeenkomst van opdracht.

Als de werkelijkheid anders is

Of de overeenkomst ook na wordt geleefd, kan gecontroleerd worden door de Belastingdienst of het UWV. In de praktijk blijkt soms dat er op papier geen dienstverband is afgesproken, maar dat de opdrachtnemer in werkelijkheid toch als een werknemer aan het werk is. In dat geval komt alsnog het UWV om de hoek kijken. De overeenkomst van opdracht wordt dan gezien als een arbeidsovereenkomst en de werkgever kan te maken krijgen met naheffingen en boetes. Ook kan hij de overeenkomst in dit geval meestal niet opzeggen zonder toestemming van het UWV. Het is bij dit soort zaken van belang om juridisch advies in te winnen. Wij kunnen u tevens adviseren bij het opstellen van de overeenkomst van opdracht of wij kunnen deze voor u controleren, zodat u dit soort problemen in de toekomst kunt uitsluiten.