Overeenkomst van opdracht en het relatiebeding

Bij het verrichten van werkzaamheden op basis van een overeenkomst van opdracht is er vaak sprake van een relatiebeding. Een relatiebeding richt zich op het beschermen van de relaties, of de klantenkring, van de opdrachtgever. Het houdt een verbod in voor de opdrachtnemer; deze mag gedurende een bepaalde tijd geen werkzaamheden verrichten voor relaties van de opdrachtgever. Het relatiebeding wordt nog wel eens verward met het concurrentiebeding, dat ook soms in een overeenkomst van opdracht wordt opgenomen. Het concurrentiebeding richt zich echter meer op de kennis die de opdrachtnemer opdoet bij de opdrachtgever en waarmee concurrerende bedrijven hun voordeel zouden kunnen doen. Volgens een concurrentiebeding mag een opdrachtnemer dan ook een bepaalde tijd niet werken voor concurrerende bedrijven.

Bescherming van de opdrachtgever

Wanneer in een overeenkomst van opdracht een relatiebeding wordt opgenomen, is dat eigenlijk uitsluitend in het belang van de opdrachtgever. Als opdrachtgever kunt u door het opnemen van een relatiebeding in de overeenkomst van opdracht ervoor zorgen dat de opdrachtnemer er na zijn werkzaamheden niet met uw klanten of relaties vandoor gaat. Voor de opdrachtnemer heeft het opnemen van een relatiebeding in de overeenkomst geen voordelen; het beperkt hem immers sterk in zijn mogelijkheden om na de werkzaamheden bij deze opdrachtgever weer een nieuwe opdrachtgever te vinden. Het relatiebeding geldt dus uitsluitend ter bescherming van de relaties van de opdrachtgever.

Daadwerkelijk belang

Dit betekent echter niet dat u als opdrachtgever de ruimte heeft om het relatiebeding een oneindige reikwijdte te geven. U moet hier wel daadwerkelijk belang bij hebben en de noodzaak van het relatiebeding moet duidelijk zijn. Wanneer u een zwaarwegend belang heeft bij het opnemen van een relatiebeding in de overeenkomst van opdracht, dan is het van belang om een aantal regels goed in de gaten te houden. Het beding moet bijvoorbeeld zo concreet mogelijk zijn. Dat houdt in dat het voor beide partijen helder is voor welke opdrachtgevers de opdrachtnemer geen werkzaamheden mag verrichten. Daarbij kan het gaan om een aantal specifieke ondernemingen die bij naam vermeld zijn, maar ook om een bepaald werkgebied, bijvoorbeeld een straal van een x aantal kilometer rondom de hoofdvestiging van de opdrachtgever. Daarnaast is het belangrijk om in de overeenkomst van opdracht de duur van het relatiebeding duidelijk af te spreken. Hoe lang geldt het verbod voor de opdrachtnemer?

De reikwijdte beperken

Als u als opdrachtnemer met een relatiebeding in een overeenkomst van opdracht wordt geconfronteerd, kunt u proberen de reikwijdte van het beding zoveel mogelijk in te perken. Dit is niet alleen in uw eigen belang, want ook de opdrachtgever kan zichzelf in de vingers snijden met een te ruim relatiebeding. Juridisch gezien kan een overeenkomst van opdracht waarin een ruim relatiebeding is opgenomen, aanleiding zijn om de overeenkomst als een arbeidsovereenkomst te beschouwen. Zeker als er ook een concurrentiebeding in is opgenomen, is dit risico aanwezig. Wordt de overeenkomst inderdaad als een arbeidsovereenkomst gezien, dan moet de opdrachtgever werknemerslasten afdragen, zoals verzekeringen en loonheffing. Het is dus ook voor de opdrachtgever van groot belang om zeer zorgvuldig te werk te gaan bij het opstellen van een relatiebeding.

Hulp bij het opstellen van het relatiebeding

Aan het opnemen van een relatiebeding in een overeenkomst van opdracht zitten nogal wat haken en ogen. Een relatiebeding dat niet duidelijk is kan voor problemen zorgen, maar ook een helder beding dat echter te ruim is kan verstrekkende gevolgen hebben. Het is dan ook belangrijk om de reikwijdte van het beding in te perken en de bepalingen duidelijk te omschrijven. Hulp van een juridisch specialist kan daarbij van grote toegevoegde waarde zijn. Wij kunnen u niet alleen helpen met het opstellen van een gedegen relatiebeding, maar kunnen ook voor u onderhandelen met de tegenpartij, aan welke kant van de tafel u zelf ook zit.