Overeenkomst van opdracht en aansprakelijkheid

Wanneer een opdrachtnemer, zoals een freelancer of een zzp’er werk aanneemt van een opdrachtgever, dan worden de afspraken rondom deze werkzaamheden meestal vastgelegd in een overeenkomst van opdracht. Daarin staat zwart op wit welke werkzaamheden de opdrachtnemer dient uit te voeren, wat de einddatum of het einddoel is en tegen welk tarief de opdrachtnemer werkt. Bovendien moet de overeenkomst duidelijk maken dat er geen sprake is van een gezagsverhouding en dat de opdrachtnemer niet in dienst treedt bij de opdrachtgever. Een werknemer die in loondienst is bij een werkgever, is doorgaans juridisch beschermd tegen schade die tijdens het werk veroorzaakt wordt. Maar hoe zit het bij werkzaamheden via een overeenkomst van opdracht met de aansprakelijkheid? Kan een opdrachtnemer aansprakelijk worden gehouden voor schade die de opdrachtgever lijdt?

Schade aan bedrijfseigendommen

De schade die een opdrachtnemer kan veroorzaken bij een opdrachtgever is in verschillende vormen onder te verdelen. Zo kan een opdrachtnemer schade toebrengen aan bedrijfseigendommen. Het risico hierop is vooral aanwezig wanneer de opdrachtnemer veelal op locatie bij de opdrachtgever zijn werkzaamheden uitvoert. Een zzp’er of freelancer die vooral vanuit huis werkt, komt immers niet of nauwelijks in aanraking met bedrijfseigendommen van de opdrachtgever. Maakt u als opdrachtnemer echter gebruik van apparatuur van de opdrachtgever, zoals een computer of het kopieerapparaat, dan kan het gebeuren dat u hieraan schade toebrengt en dat u daar aansprakelijk voor wordt gehouden.

Schade door slecht werk of niet nakomen van afspraken

Een andere vorm van schade die de opdrachtgever kan lijden door toedoen van een opdrachtnemer, is schade door werk dat niet goed is gedaan. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn als door fouten van de opdrachtnemer een compleet bedrijfsbreed computersysteem crasht, met grote financiële gevolgen voor de opdrachtgever. Of als de opdrachtgever veel geld misloopt door slecht werk van de opdrachtnemer, bijvoorbeeld wanneer deze onderhandelingen ingaat zonder goede voorbereiding.

Ook kan er sprake zijn van schade als de opdrachtnemer zich niet heeft gehouden aan de afspraken die in de overeenkomst van opdracht zijn opgenomen. In dit geval gaat het om contractuele aansprakelijkheid. Tenzij er sprake is van overmacht, wordt de opdrachtnemer volledig aansprakelijk gehouden voor schade die ontstaat door het niet nakomen van verplichtingen die zijn vastgelegd in de overeenkomst van opdracht, zoals het halen van de afgesproken deadline of het niet tijdig opleveren van een product, waardoor de opdrachtgever inkomsten misloopt.

Schade door derde partijen

Bij een overeenkomst van opdracht met een zzp’er of een freelancer, mag de opdrachtgever ervan uitgaan dat de opdrachtnemer de werkzaamheden zelf uitvoert. Wanneer dit niet het geval is, en de opdrachtnemer dus de werkzaamheden geheel of deels uitbesteedt aan een derde partij, dan moet dit opgenomen zijn in de overeenkomst van opdracht. Daarbij blijft de opdrachtnemer aansprakelijk voor het geleverde werk. Wilt u als opdrachtnemer een deel van het werk uitbesteden aan een derde partij? Dan kunt u wel met deze derde partij afspraken maken over de aansprakelijkheid voor schade die optreedt door toedoen van deze partij. Tegenover de opdrachtgever blijft u als opdrachtnemer echter aansprakelijk voor het geleverde werk en de eventuele schade die daaruit voortvloeit.

Als de opdrachtnemer schade lijdt

Niet alleen de opdrachtgever kan schade lijden; ook de opdrachtnemer kan hiermee te maken krijgen. Bijvoorbeeld wanneer er bijzondere risico’s zijn verbonden aan de werkzaamheden die de opdrachtnemer voor de opdrachtgever moet uitvoeren. Hiervoor kan de opdrachtgever aansprakelijk worden gehouden. Het gaat dan om risico’s die niet behoren tot de standaard risico’s binnen de bedrijfstak waarin de opdrachtnemer werkzaam is. Een dakdekker heeft nu eenmaal bedrijfsmatig met grotere risico’s op letsel te maken dan bijvoorbeeld een jurist of een tekstschrijver.

Aansprakelijkheid uitsluiten in de overeenkomst van opdracht

Bij het sluiten van een overeenkomst van opdracht willen beide partijen zich meestal zo goed mogelijk indekken tegen aansprakelijkheid. Het is dan ook van belang om hier zeer duidelijke afspraken over te maken en deze zwart op wit vast te leggen in de overeenkomst. Zo kunt u als opdrachtnemer bijvoorbeeld in de algemene voorwaarden opnemen dat u niet aansprakelijk kunt worden gehouden voor bepaalde vormen van schade of dat u slechts tot een bepaald maximumbedrag aansprakelijk bent. Verder is het sterk aan te raden om u te verzekeren tegen schade die voortvloeit uit uw werkzaamheden. Welke verzekeringen u daarvoor het beste kunt afsluiten, hangt in sterke mate af van de aard van de werkzaamheden die u bij opdrachtgevers uitvoert. Wij adviseren u graag en kunnen tevens de overeenkomst van opdracht voor u opstellen of controleren. Zo weet u zeker dat u optimaal beschermd bent tegen aansprakelijkheid bij schade.